![](/media/lib/121/n-duzo-krwi-10509b4fa62c906fd6fd0c83059c9181.jpg)
Jak wątroba 'odebrała' funkcję śledzionie
18 lipca 2016, 16:44Naukowcy z Massachusetts General Hospital (MGH) wykazali, że wbrew temu, co pisze się w podręcznikach, narządem, w którym eliminowane są uszkodzone bądź naturalne postarzałe erytrocyty, nie jest śledziona, ale wątroba. Zachodzi w niej również recykling żelaza.
![](/media/lib/557/n-machupicchu-5c9cd98424c167440db934ab80f08220.jpg)
Badania DNA zdradzają, skąd pochodziła służba Inków w Machu Picchu
31 lipca 2023, 12:58Zachowana historia imperiów to przede wszystkim historia ich elit. To po nich pozostają wspaniałe zabytki archeologiczne czy zabytki pisane. Nie inaczej jest w przypadku państwa Inków. Jednym z najbardziej znanych stanowisk archeologicznych związanych z Inkami jest Machu Picchu, pałac rodziny królewskiej, centrum ceremonialne i gospodarcze. Niedawno przeprowadzone w nim badania sugerują, że powstało dekady wcześniej, niż dotychczas przypuszczano i należy zmienić chronologię historii Inków. Teraz zaś naukowcy wykorzystali DNA by określić miejsce pochodzenia służby królewskiej, yanacona i aclla, przebywającej w Machu Picchu.
![](/media/lib/143/n-szympans-24a6b31d6b2df1956825ecf7add2dbb5.jpg)
Małpy wiedzą, że istnieje świat mentalny różny od świata fizycznego
7 października 2016, 11:53Ostatnie badania na szympansach, bonobo i orangutanach sugerują, że małpy zdają sobie sprawę, że to, jak ktoś postrzega świat, może się różnić od tego, jaki on rzeczywiście jest. Dotąd uznawano, że to zdolność typowo ludzka.
![](/media/lib/332/n-geny-cd3b5b28fd9550d11642318e53153e3c.jpg)
Na stwardnienie rozsiane chorujemy przez prehistoryczny genom. Niegdyś zapewniał on przewagę
11 stycznia 2024, 10:24Europa została zasiedlona przez człowieka anatomicznie współczesnego podczas trzech głównych fal migracji. Około 45 000 lat temu przybyli łowcy-zbieracze z Azji, mniej więcej 11 000 lat temu zaczęli napływać rolnicy z Bliskiego Wschodu, a przed 5000 lat kontynent doświadczył dużej migracji pasterzy ze stepów zachodniej Azji i wschodniej Europy. Historycy i archeolodzy przypuszczali, że grupy te wymieszały się między sobą oraz z ludnością tutaj zastaną, a następnie w różnych populacjach – w reakcji na lokalne warunki środowiskowe – pojawiły się specyficzne dla nich cechy genetyczne. Jednak nie jest to pełen obraz.
![](/media/lib/101/n-piorun-0b3476ddf7fd1e3d3eb8c93a144412df.jpg)
Boisz się piorunów? Unikaj tych miejsc
2 stycznia 2017, 10:37W czasie burzy należy unikać otwartych przestrzeni i wysokich obiektów. Jak się jednak okazuje, jeśli nie chcemy zostać trafieni piorunem, powinniśmy unikać też wenezuelskiego Jeziora Maracaibo. Najwyraźniej przyciąga ono wyładowania atmosferyczne. Z danych satelitarnych wynika, że błyskawice trafiają w każdy jego kilometr kwadratowy ponad 200 razy w roku.
![](/media/lib/578/n-wulkanyio-7a6fddc4024455f57613f54cb2bc459f.jpg)
Miliardy lat erupcji. Wiemy od kiedy na Io istnieją czynne wulkany
22 kwietnia 2024, 09:45Księżyc Jowisza, Io, to najbardziej aktywne pod względem wulkanicznym miejsce w Układzie Słonecznym. Naukowców z Kalifornijskiego Instytutu Technologiczno (Caltech), Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Cruz (UCSC) oraz NASA interesowało, od jak dawna Io jest tak aktywny. Aby znaleźć odpowiedź, przeprowadzili pomiary izotopów siarki w gazowych formach SO2 i SO znajdujących się w atmosferze księżyca.
![](/media/lib/272/n-slady-dinozaurow-b31ef48ffec89ba2ab2b32a15ddd37de.jpg)
21 typów śladów z australijskiego parku jurajskiego
27 marca 2017, 10:41W skałach z wczesnej kredy (sprzed ok. 127-140 mln) paleontolodzy z Uniwersytetów Queensland i Jamesa Cooka odkryli na 25-km odcinku półwyspu Dampier w Kimberley w północno-zachodniej Australii 21 typów śladów dinozaurów. Nic dziwnego, że miejsce to nazwano australijskim parkiem jurajskim.
![](/media/lib/589/n-hirata-75a4ed7dec322221727786aae132456c.jpg)
W Ganimedesa uderzyła asteroida 20-krotnie większa od tej, która zabila dinozaury
4 września 2024, 11:57Krążący wokół Jowisza Ganimedes to największy księżyc w Układzie Słonecznym. Jest większy od najmniejszej planety, Merkurego. Na Ganimedesie znajduje się też największa w zewnętrznych częściach Układu Słonecznego struktura uderzeniowa. Planetolog Naoyuki Hirata z Uniwersytetu w Kobe przeanalizował jej centralną część i doszedł do wniosku, że w Ganimedesa uderzyła asteroida 20-krotnie większa, niż ta, która zabiła dinozaury. W wyniku uderzenia oś księżyca uległa znaczącej zmianie.
![](/media/lib/280/n-eksploracja-8cffd74bffcec28f4cfe3a0d520387c7.jpg)
Japończycy chcą wysłać ludzi na Księżyc
4 lipca 2017, 09:06Japońska Agencja Kosmiczna (JAXA) ma zamiar wysłać astronautów na Księżyc. Misja miałaby się odbyć około roku 2030. To pierwszy raz, gdy JAXA publicznie ogłasza, że chce wysłać ludzi gdzieś dalej niż na Międzynarodową Stację Kosmiczną.
![](/media/lib/518/n-otylosc-e720ad5d4bca2385fe2254fa86f3881c.jpg)
BMI nie wystarczy. Eksperci proponują nowe definicje otyłości
15 stycznia 2025, 13:49Od dziesięcioleci BMI jest używane do oceny prawidłowej masy ciała. Teraz międzynarodowa komisja, uznawana przez 75 organizacji medycznych na świecie, proponuje to zmienić, twierdząc, że BMI samo w sobie nie jest wiarygodnym narzędziem. Oparte na BMI pomiary mogą zarówno niedoszacowywać, jak i przeszacowywać, poziom otłuszczenia organizmu i tym samym dostarczać nieadekwatnych informacji na temat stanu zdrowia jednostki, stwierdza komisja na łamach The Lancet. Diabetes & Endocrinology.